การบริหารแบบมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่

ชื่อผลงาน  การบริหารแบบมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่                                                                  โรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคม

ชื่อเจ้าของผลงาน  โรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคม   สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต ๖                                        คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ                                                        ๑. ความสำคัญของผลงาน/ นวัตกรรมที่นำเสนอ                                                                                                      ๑.๑ ความเป็นมาและสภาพปัญหา                                                                                                                                  ตามเจตนารมณ์ของแผนการศึกษาแห่งชาติ ฉบับปรับปรุง (พ.ศ.๒๕๕๒-๒๕๕๙) ที่มุ่งพัฒนาคนไทยให้เป็นคนดี เก่ง และมีความสุข ซึ่งคนมีความสุข คือ คนที่มีสุขภาพดีทั้งกายและจิต เป็นคนร่าเริงแจ่มใส ร่างกายแข็งแรง จิตใจเข้มแข็ง มีมนุษย์สัมพันธ์ มีความรักต่อทุกสรรพสิ่ง มีอิสรภาพ ปลอดพ้นจากการเป็นทาสของอบายมุข ได้ทำในสิ่งที่ตนสนใจตามความต้องการ สามารถเรียนรู้ความจริง บรรลุความดี ความงาม มีความภาคภูมิใจในความเป็นไทย และสามารถดำรงชีวิตอย่างพอเพียง ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีดุลยภาพ (กระทรวงศึกษาธิการ,๒๕๕๓, หน้า ๙) แต่จากสถานการณ์ยาเสพติดเหล้าและบุหรี่ของสถานศึกษาพบว่า ปัจจุบันโรงเรียนเป็นพื้นที่เสี่ยงด้านยาเสพติดในเขตอำเภอบางน้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา ซึ่งอยู่ติดกับจังหวัดนครนายก โดยพื้นที่เสี่ยงโดยรอบ เช่น แหล่งมั่วสุมอบายมุขทั้งปวง ร้านเกม การพนัน ร้านขายสุรา บุหรี่ เป็นต้น ดังนั้น จึงเป็นปัญหาสังคมที่จะต้องร่วมมือกันป้องกันและแก้ไขปัญหาอย่างเร่งด่วน                                                                                                                                                                                   โรงเรียนได้ดำเนินการตามโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข  มาตั้งแต่ปีการศึกษา 2557 และดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่ควบคู่ไปด้วย ทั้งนี้ โรงเรียนตระหนักถึงพิษภัยของบุหรี่ ซึ่งจะแพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็วในกลุ่มเยาวชนที่อยู่ในช่วงวัยเรียน วัยรุ่น โดยเฉพาะในระดับชั้นมัธยมศึกษา โรงเรียนจึงใช้หลักการบริหารแบบมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่ โดยอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย หน่วยงานทั้งในระดับท้องถิ่น อำเภอ และจังหวัด  ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน เข้ามาร่วมกันวางแผน ภายใต้กรอบแนวคิดที่มองคน หรือชุมชนเป็นองค์รวมที่ต้องดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดเหล้าและบุหรี่ร่วมกัน เพื่อสร้างสังคมและสิ่งแวดล้อมที่ดี โดยเฉพาะบุคลากรครูทุกคนในสถานศึกษา เป็นหลักสำคัญ และกลุ่มเพื่อน (PEER GROUP) เป็นพลังสำคัญอันหนึ่งที่จะนำมาใช้ในการป้องกันปัญหายาเสพติดเหล้าและบุหรี่ พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และอุบัติภัย โดยจัดให้มีกิจกรรมห้องเรียนสีขาว โดยนักเรียนแกนนำ ถ่ายทอดความรู้ ตักเตือน กระตุ้นเตือน เพื่อนนักเรียนด้วยกัน เพื่อป้องกันยาเสพติดเหล้าและบุหรี่ เป็นภารกิจกระบวนการในการดูแลช่วยเหลือในสถานศึกษา                                ในการดำเนินงานตามหลักการและเหตุผลดังกล่าว โรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคมได้กำหนดแนวทางในการสร้างภูมิคุ้มกัน และป้องกันปัญหายาเสพติดเหล้าและบุหรี่ พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และอุบัติภัย โดยกำหนดหลักในการดำเนินงาน ๓ ประการ คือ ๑. การสร้างภูมิคุ้มกันในสถานศึกษา ๒. จัดกิจกรรมป้องกันและเฝ้าระวังในสถานศึกษา ๓. การแก้ไขปัญหา โดยกำหนดภารกิจงานไว้อย่างชัดเจน เช่น การจัดกิจกรรมประชาธิปไตยในโรงเรียน การจัดตั้งศูนย์เพื่อนใจวัยรุ่นของกิจกรรม To be number one กิจกรรมลูกเสือต้านภัยยาเสพติดและบุหรี่ กิจกรรมรณรงค์เนื่องในวันงดสูบบุหรี่โลก เป็นต้น โดยการดำเนินงานใช้การบริหารแบบมีส่วนร่วม ๔ ขั้นตอน คือ                                                                                                                             ขั้นที่ ๑ การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ (Decision Making)                                                                                        ขั้นที่ ๒ การมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน (Implementation)                                                                   ขั้นที่ ๓ การมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ (Benefits)                                                                                           ขั้นที่ ๔ การมีส่วนร่วมในการประเมินผล (Evaluation)                                                                                     ๑.๒ แนวทางการแก้ปัญหา และพัฒนา                                                                                                                           แนวทางในการแก้ปัญหาการสูบบุหรี่ในสถานศึกษา ผู้บริหาร ครูอาจารย์ สามารถวิเคราะห์ให้ทราบถึงปัญหาได้ทุกมิติและทุกระดับ มีระบบการให้คำปรึกษาแก่นักเรียนให้ทุกเรื่องอย่างมีประสิทธิภาพ โดยกระบวนการแก้ไขปัญหามีบุคลากรหลายฝ่ายเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น กลุ่มเพื่อน ครูที่ปรึกษา ครูแนะแนว และบุคลากรอื่นที่มีความสามารถที่จะช่วยเหลือนักเรียนได้ ตลอดจนมีระบบการสนับสนุนจากชุมชน สามารถนำหน่วยงานและส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้องมาร่วมกันดำเนินงานรณรงค์การไม่สูบบุหรี่ให้นักเรียนเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงานโดยมีครูเป็นผู้ให้การสนับสนุน ให้คำแนะนำและดูแล                                                    ในการจัดการเรียนการสอน ได้ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้รู้และเข้าใจด้วยตนเอง โดยเน้นกิจกรรมให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ให้ผู้เรียนได้แสดงออก ทั้งทางด้านความคิดและการแสดง ซึ่งจะทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ โดยเกิดความสนุกสนานและเพลิดเพลิน มีความตระหนักในปัญหาร่วมกัน ดำเนินกิจกรรมแก้ปัญหาร่วมกันอย่างมีเหตุผล มีวิจารณญาณ                                                                                     ๒. วัตถุประสงค์ของการดำเนินงาน                                                                                                                                 การบริหารแบบมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมโรงเรียนปลอดบุหรี่ของโรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคม มีวัตถุประสงค์ ดังนี้                                                                                                                                                                          ๑. เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันการไม่สูบบุหรี่ ให้กับนักเรียนโรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคม                                                ๒. เพื่อสร้างเครือข่ายและกลไกการเฝ้าระวังการสูบบุหรี่ในสถานศึกษา                                                                ๓. เพื่อนำหลักการบริหารแบบมีส่วนร่วมมาเป็นแนวทางในการเสริมสร้างพลังสังคมและพลังชุมชน  โดยอาศัยความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจจากทุกภาคส่วน

      ๓. ขั้นตอนการดำเนินงาน                                                                                                                                               ๓.๑ การออกแบบผลงาน/นวัตกรรม                                                                                                                              จากสถานการณ์ในปัจจุบัน เด็ก และเยาวชน เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการเสพสิ่งเสพติด  เหล้าและบุหรี่มากที่สุดทั้งในและนอกสถานศึกษา โรงเรียนจึงนำแนวทางแก้ปัญหา หรือการพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยใช้หลักการมีส่วนร่วม ซึ่งเป็นวิธีการในการนำมาใช้แก้ปัญหาในโรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคม โดยมีแนวทางในการดำเนินงานและสอดคล้องกับความต้องการของสถานศึกษา และชุมชนดังนี้                                                     ๑. โรงเรียนและชุมชน วิเคราะห์สภาพปัจจุบัน ปัญหา และสถานการณ์การแพร่ระบาดของยาเสพติด  เหล้าและบุหรี่เพื่อสร้างความตระหนักร่วมกัน                                                                                                                     ๒. ศึกษาแนวคิดและนโยบายของจังหวัดฉะเชิงเทรา ซึ่งมีความตระหนักในปัญหาพิษภัยยาเสพติด  และบุหรี่ที่จะเข้ามาสู่สถานศึกษา และเยาวชนในโรงเรียน จึงมีนโยบายการสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันยาเสพติด และบุหรี่ในสถานศึกษา โดยการนำหลักบริหารแบบมีส่วนร่วมมาใช้ในการดำเนินงาน                               ๓. ศึกษาขั้นตอนและแนวทางการจัดการบริหารแบบมีส่วนร่วม                                                                              ๔. การกำหนดตัวผู้ปฏิบัติหน้าที่ตามโครงสร้างการปฏิบัติงานตามโครงการ                                                         ๕. การจัดสถานที่ และบรรยากาศให้เอื้อต่อการเรียนรู้ ตลอดจนการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงในการสูบบุหรี่                                                                                                                                                                                             ๖. พัฒนาครูและนักเรียนแกนนำ โดยส่งเข้ารับการอบรมให้มีความรู้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ ร่วมกับชุมชนและเครือข่ายผู้ปกครอง                                                                                                                ๗. ติดตาม ประเมินผล วิเคราะห์ และอภิปรายผล การนำข้อมูลที่ได้จากการปฏิบัติหน้าที่ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ และสรุปผลร่วมกับชุมชน ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเพื่อปรับปรุงพัฒนาโครงการในปีการศึกษาต่อไป                                                                                                                                                                                             ๓.๒ การดำเนินงานตามกิจกรรม                                                                                                                                    ๑) การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ (Decision Making)                                                                                                ขั้น Plan  การวางแผน (Plan : P) เป็นส่วนประกอบของวงจรที่มีความสำคัญ การวางแผนเป็นจุดเริ่มต้นของงาน และเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้การทำงานในส่วนอื่นเป็นไปอย่างมีประสิทธิผลมีการดำเนินการดังนี้                                                                                                                                                                                              ๑. ศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับพิษภัยบุหรี่และแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ของนักเรียน                      ๒. ประชุมผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ร่วมกันกำหนดนโยบายและดำเนินงานโรงเรียนปลอดบุหรี่                                      ๓. พิจารณาแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานโรงเรียนปลอดบุหรี่                                                                           ๔. ประเมินตนเองในการดำเนินงานโรงเรียนปลอดบุหรี่                                                                             ๒) เข้าร่วมเป็นเครือข่ายโรงเรียนปลอดบุหรี่กับหน่วยงานต่างๆ                                                                                    ๒.๑ เข้าร่วมโครงการ “เยาวชนคนยุติธรรมร่วมสร้างสรรค์โรงเรียนปลอดบุหรี่” (SMOKING BAN SCHOOLS) กับหน่วยงานโรงเรียนนายร้อยตำรวจ ร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุน การสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)                                                                                                                                                                                               ๒.๒ โรงเรียนได้เข้าร่วมประชุมลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือในการดำเนินการโรงเรียนปลอดบุหรี่กับหน่วยงานกรมควบคุมโรค สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่                                                                                                                         ๒.๓ เข้าร่วมเครือข่ายในการดำเนินงานควบคุมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยาสูบ ปีงบประมาณ 2559 – ปัจจุบัน กับหน่วยงานสำนักควบคุมบริโภคยาสูบ กรมควบคุมโรค และมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่                                                                                                                                                                                    ๒.๔ ร่วมโครงการโรงเรียนปลอดเหล้า ปลอดบุหรี่ ด้วยคำพ่อสอนเพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่และถวายเป็นพระราชกุศล โดยหน่วยงานสำนักงานองค์กรงดเหล้า ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน                                                                                                                       ๓. จัดทำบันทึกความร่วมมือ (MOU) กับโรงเรียนและหน่วยงานต่างๆในชุมชน                                                         ๓.๑ จัดทำบันทึกความร่วมมือ (MOU) กับโรงเรียนเครือข่ายสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข จำนวน ๓ โรงเรียน คือ                                                                                                                                                   ๓.๒ จัดทำบันทึกความร่วมมือ (MOU) กับหน่วยงานต่างๆในชุมชน                                                       ๔. จัดทำบันทึกความร่วมมือ (MOU) กับร้านค้ารอบบริเวณโรงเรียนขอความร่วมมือร้านค้าในชุมชนบริเวณโดยรอบโรงเรียน ไม่จำหน่ายเหล้าบุหรี่ให้แก่นักเรียนและเยาวชนอายุต่ำกว่า 20 ปี ตามมาตราของพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 มาตรา 26 โดยจัดทำบันทึกความร่วมมือ (MOU) ร่วมกันจำนวน ๕ ราย                                                                                                                                                                             ๕. สำรวจพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของบุคลากรและนักเรียน                                                                             ๖. เฝ้าระวัง และแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่                                                                                                                    กระบวนการขั้นตอนการดูแลช่วยเหลือการเลิกสูบบุหรี่                                                                                             ๑) คัดกรองนักเรียนกลุ่มเสี่ยงที่มีพฤติกรรมเกี่ยวกับการสูบบุหรี่                                                                              ๒) จะพบนักเรียน 2 กลุ่ม                                                                                                                                     ๒.๑ กลุ่มที่ติดบุหรี่                                                                                                                                         ๒.๒ กลุ่มที่เริ่มต้นสูบบุหรี่                                                                                                                                   ๓)  นักเรียนกลุ่มเสี่ยงเหล่านี้เข้ากระบวนการเลิกสูบบุหรี่โดยใช้นวัตกรรมดื่มน้ำชาดอกหญ้าทุกวัน โดยครูฝ่ายปกครองใช้ระยะเวลาประมาณ 1 เดือน นักเรียนจะเลิกสูบบุหรี่ ซึ่งมีนักเรียนที่เข้าร่วมในลักษณะ 2 แบบ คือ                                                                                                                                                          ๓.๑ กลุ่มที่อาสาสมัครอยากเลิกบุหรี่                                                                                                                        ๓.๒ กลุ่มที่ต้องชักจูงเชิญชวนเข้าร่วมกิจกรรมนี้                                                                                               ๔) มีการติดตามผลอย่างต่อเนื่อง พบว่านักเรียนกลุ่มนี้เลิกสูบบุหรี่อย่างถาวร ร้อยละ 100                                 ๕) โรงเรียนดำเนินการนำนักเรียนให้เลิกสูบบุหรี่ได้ จึงไม่มีการส่งต่อ                                                              ๗. จัดกิจกรรมการเรียนการสอนพิษภัยบุหรี่ ทั้งในและนอกหลักสูตร                                                        ๘. ร่วมดำเนินกิจกรรม “ชุมชนปลอดบุหรี่”                                                                                                                 ๑. ประชุมชี้แจงการขับเคลื่อนโครงการระหว่างหน่วยงานที่ร่วมกันดำเนินการ ได้แก่ อบต.ดอนฉิมพลี  สอ.เฉลิมพระเกียรติฯ ตำบลดอนฉิมพลี  รพ.สต.บ้านคลอง 17  รร.ดอนฉิมพลีพิทยาคม  ผู้แทนอาสาสมัครสาธารณสุข ผู้นำชุมชน คณะกรรมการหมู่บ้านและผู้แทนประชาชน                                                                                   ๒. ประชุมทำแผนกำหนดการการขับเคลื่อนโครงการฯ                                                                                             ๓. ดำเนินกิจกรรมเพื่อรณรงค์ให้ความรู้เพื่อให้เกิดการลด ละ เลิกการสูบบุหรี่  แก่ชุมชน                               ๓.๑ กิจกรรมเผยแพร่เอกสารแผ่นพับประชาสัมพันธ์ความรู้เกี่ยวกับพิษภัยบุหรี่                                     ๓.๒ สอดแทรกความรู้เกี่ยวกับพิษภัยของบุหรี่และควันบุหรี่  และสร้างจิตสำนึกให้ลด ละ เลิกการสูบบุหรี่ในกิจกรรมของโรงเรียนและของชุมชน เช่น ตามเวทีประชุมประชาคมของหมู่บ้าน                                ๓.๓. การเดินรณรงค์ให้ความรู้ฯ ของนักเรียนโรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคม                                                      ๔. ประสานความร่วมมือกับชุมชนในการเฝ้าระวังพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของนักเรียน                                            ๕. ประสานความร่วมมือกับชุมชนในการเฝ้าระวังการจำหน่ายบุหรี่ให้นักเรียน                                                      ๖. ส่งเสริมให้ครอบครัวดูแลบุคคลในครอบครัวให้เลิกสูบบุหรี่และให้เกิดชุมชนปลอดบุหรี่

การมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ (Benefits)                                                                                                           ๑. นักเรียน                                                                                                                                                                            ๑.๑ นักเรียนได้เรียนรู้พิษภัยของบุหรี่ และหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ ส่วนนักเรียนที่สูบบุหรี่ขณะอยู่บ้าน ก็ได้รับการบำบัดและเลิกสูบบุหรี่ได้ ร้อยละ 100                                                                                                               ๑.๒ มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี ส่งผลให้มีศักยภาพในการเรียนสูงขึ้น                                                         ๑.๓ สามารถขยายผลความรู้พิษภัยบุหรี่แก่ครอบครัว และชุมชน เป็นแบบอย่างที่ดีให้กับชุมชนและสังคม                                                                                                                                                                             ๒. ครู                                                                                                                                                                                   ๒.๑ ครูที่สูบบุหรี่ซึ่งมีจำนวน 1 คน เลิกสูบบุหรี่ทำตัวเป็นแบบอย่างที่ดีแก่นักเรียนและเพื่อนร่วมงาน                                                                                                                                                                                                  ๒.๒ มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี และเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ชุมชนและสังคม                                          ๓. โรงเรียน                                                                                                                                                                         ๓.๑ จากการขับเคลื่อนการดำเนินงานสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุขมาอย่างต่อเนื่อง จนได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณ ตั้งแต่ปี ๒๕๕๗-๒๕๕๙ (๓ ปีติดต่อกัน) ส่งผลให้โรงเรียนได้รับการเชื่อถือยอมรับจากผู้ปกครอง และชุมชน ส่งบุตรหลานมาเรียนเพิ่มขึ้นทุกปีการศึกษา                                                                ๓.๒ เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการดำเนินงานการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด อบายมุข และบุหรี่ ตลอดจนระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนให้กับสถานศึกษาอื่นๆ มาศึกษาดูงานอย่างต่อเนื่อง                                   ๔. ผู้ปกครองและชุมชน                                                                                                                                 ๔.๑ ได้รับความรู้ ความเข้าใจถึงพิษภัยของบุหรี่ และหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่                                                         ๔.๒ เกิดความสัมพันธ์อันดีในครอบครัวจากการเข้าร่วมกิจกรรม “โพธิสัตว์น้อย ลูกขอพ่อแม่เลิกเหล้า บุหรี่”                                                                                                                                                                                      ๔.๓ เกิดความร่วมแรงร่วมใจกันในชุมชน จากการร่วมกิจกรรม “ชุมชนปลอดบุหรี่”                        การมีส่วนร่วมในการประเมินผล (Evaluation)                                                                                       ขั้น Check การตรวจสอบ (Check: C) การตรวจสอบดูว่า เมื่อปฏิบัติงานตามแผน หรือแก้ปัญหางานตามแผนแล้ว ผลลัพธ์เป็นอย่างไร สภาพปัญหาได้รับการแก้ไขตรงตามเป้าหมายที่กลุ่มตั้งใจหรือไม่ ดำเนินการโดยติดตาม ประเมินผล โดยการนำข้อมูลที่ได้จากการดำเนินงานของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกภาคส่วนนำมาสรุปประเมินการดำเนินงานพร้อมให้ข้อเสนอแนะ ดังนี้                                                                     ขั้น Action ปรับปรุงพัฒนา (Action: A)  เป็นการกระทำภายหลังที่กระบวนการ ๓ ขั้นตอนตามวงจรได้ดำเนินการเสร็จแล้วโดยนำผลสรุป ที่ได้วิเคราะห์และอภิปรายผลของการดำเนินงานมาใช้ เพื่อนำไปปรับการทำงานในครั้งต่อไปเพื่อให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ดังนี้                                                                            โรงเรียนมีข้อจำกัดด้านการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ป้องกันไม่ให้นักเรียนสูบบุหรี่ขณะอยู่ในชุมชน แต่โรงเรียนจัดกิจกรรมเพื่อสร้างความตระหนักเรื่องบุหรี่ร่วมกับชุมชน และขอความร่วมมือร้านค้าชุมชนไม่จำหน่ายบุหรี่ให้กับเยาวชน โดยมีการติดตามผลการดำเนินงานเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในปีการศึกษา 2560 โรงเรียนได้จัดกิจกรรมร่วมกับชุมชนมากยิ่งขึ้น เช่น กิจกรรมโครงการโพธิสัตว์น้อยลูกร้องขอพ่อแม่เลิกเหล้า/บุหรี่ โดยร่วมกับสำนักงานองค์กรงดเหล้าตลอดจนมีการเฝ้าระวังโดยนักเรียนแกนนำและเครือข่ายผู้ปกครอง ส่งผลให้การสูบบุหรี่ในชุมชนลดลงอย่างต่อเนื่อง                                                                    ๔. ประสิทธิภาพของการดำเนินงาน                                                                                                      ๑. ในการดำเนินงานแบบมีส่วนร่วม เป็นการดำเนินงานที่ทำให้มาตรการป้องกันและแก้ไขปัญหา     การสูบบุหรี่ในสถานศึกษาบรรลุผลตามที่คาดหวัง                                                                                ๒. เป็นการจัดกิจกรรมที่สอดคล้องกับหลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา  ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้ยาสารเสพติด เหล้า และบุหรี่ ผู้เรียนได้เรียนรู้ได้รับประสบการณ์ และมีทักษะ ตามมาตรฐานและตัวชี้วัดของสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา                                                                                                                ๓. สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลได้กำหนดให้ปัญหายาเสพติดและบุหรี่เป็น“วาระแห่งชาติ”และมอบหมายให้กระทรวงศึกษาธิการดำเนินการสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันยาเสพติดและการบุหรี่ในสถานศึกษา กำหนดมาตรการป้องกันเด็กและเยาวชนก่อนวัยเสี่ยง และในวัยเสี่ยงไม่ให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติดและบุหรี่ เรียนรู้ถึงโทษและพิษภัยของยาเสพติดและบุหรี่ และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์เพื่อหลีกเลี่ยงการหมกมุ่นมั่วสุมกับยาเสพติดและอบายมุขทั้งปวง                                                                                    ๔. การดูแลช่วยเหลือ ป้องกันนักเรียน ไม่ให้ไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติดและบุหรี่ โดยการมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย

๕.ผลการดำเนินงาน                                                                                                                                 ตามที่โรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคมได้ดำเนินงานตามกระบวนการและขั้นตอนในการแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ของนักเรียน  มีผลการดำเนินงานตลอดระยะเวลาตั้งแต่เริ่มต้นกิจกรรม อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นรูปธรรมที่ชัดเจน เกิดประโยชน์สูงสุดในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ของนักเรียนดังนี้                           ๑. นักเรียนโรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคมทุกคนได้รับการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันพิษภัยจากบุหรี่ จากการตรวจคัดกรองนักเรียน พบว่านักเรียนโรงเรียนดอนฉิมพลีพิทยาคมไม่สูบบุหรี่ คิดเป็น ๑๐๐% และอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข                                                                                                                                   ๒.เกิดเป็นเครือข่ายและกลไกเฝ้าระวังปัญหาการสูบบุหรี่ที่มาจากหลายภาคส่วน ทั้งผู้นำชุมชน ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ตำรวจ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และส่วนราชการอื่นๆ               ๓.เกิดเป็นพลังสังคมและพลังชุมชนในการเฝ้าดูแล ร่วมมือกันเอาชนะยาเสพติด มีภูมิคุ้มกันยาเสพติดและยังช่วยให้งานด้านการปกครองนักเรียนมีประสิทธิภาพ

๖. ประโยชน์ที่ได้รับ                                                                                                                                  ๑. ได้รับความร่วมมือและเป็นเครือข่ายจากระดับต่างๆ ทั้งภาครัฐ เอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นผู้นำชุมชน ผู้ปกครองนักเรียน ในการร่วมกันแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ของนักเรียน                                          ๒. นักเรียนได้รับการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันจากพิษภัยบุหรี่ในสถานศึกษาและใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนทางสังคม ในการแก้ไขปัญหา รู้จักใช้ทักษะการคิดวิเคราะห์ มีความคิดริเริ่มและสร้างสรรค์

๗. ปัจจัยความสำเร็จ                                                                                                                                การสร้างความเข้มแข็งให้กับทุกภาคส่วนที่ร่วมเป็นเครือข่าย โดยให้เกียรติยกย่อง การเสริมแรง ตลอดจนการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี มีการดำเนินการที่ชัดเจนในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน  มีการไหลเวียนข้อมูลข่าวสารอย่างต่อเนื่อง และมีบทสรุปร่วมกันในการดำเนินการในปีการศึกษาต่อไป